پراکنش فضایی شاخص‌های توسعه خدمات شهری با استفاده از تکنیک تشخیص نسبی مرکب در کالبد شناسی سکونتگاه_های شهری استان گلستان

شناخت نابرابری­ها و توزیع نامناسب امکانات، در چارچوب محدوده­های جغرافیایی مختلف قابل طرح است و لازمه گام برداشتن در این راستا، شناخت وضعیت موجود هر یک از اجزای مجموعه­های برنامه­ریزی، اعم از استان، شهرستان و شهر، و در نتیجه پی­بردن به اختلافات و تفاوت­های موجود و سیاستگذاری با هدف رفع و کاهش نابرابری­ها در هر یک از این فضاهاست، چرا که فضا یک بعد اساسی و بنیادی در جامعه انسانی است و عدالت و بی­عدالتی در فضا نمایان می­شود. با این تفاسیر هدف مقاله حاضر، تعیین پراکنش خدمات شهری در سطح شهرها و به بیانی دیگر درجه توسعه و میزان نابرابری­های ناحیه­ای در مناطق 29 گانه شهری استان گلستان است. روش پژوهش توصیفی– تحلیلی است و از مدل­های آماری و کمی استفاده شده است. برای شناخت سطوح برخورداری مناطق شهری استان گلستان، با استفاده از آمار و اطلاعات سالنامه آماری سال 1394ش، از شاخص­های خدمات شهری استفاده و نتایج آن با بهره­گیری از مدل تشخیص نسبی مرکب (KOPRAS) ارزیابی شده است. برای ارزیابی داده­ها از نرم­افزارهای رایانه­ای Excel و SPSS و برای ترسیم نقشه­ها از نرم­افزار ArcGIS9.3 استفاده شده است. نتیجه حاصل از این پژوهش نشان می­دهد که امکانات و خدمات شهری در مناطق شهری استان گلستان به صورت هماهنگ و عادلانه توزیع نشده­اند، به نحوی که شهر گرگان، مرکز سیاسی - اداری و پرجمیعت­ترین نقطه شهری استان با ضریب توسعه (100) برخوردارترین شهر استان و شهر سنگدوین، از شهرهای کوچک و تازه تأسیس استان، با ضریب اولویت (074/23) محروم­ترین نقطه شهری در استان گلستان است.